در کل می توان گفت خرید مشتریان ممکن است به دو صورت انجام شود.
گاهی مشتریان برای کالاهایی که نیاز دارند از قبل برنامه ریزی می کنند ، میزان هزینه ای که قصد صرف کردن برای تهیه این کالا را دارند تعیین می کنند ، محلی را که برای خرید آن کالا در نظر دارند را مشخص می کنند. گاهی نیز ممکن است خرید کردن بدون هیچ یک از برنامه ریزیهای قبلی که گفته شد انجام نشود. بلکه کافی است افراد با یک کالا یا خدماتی به صورت ناگهانی مواجه شوند و بنا به دلایلی آن را مناسب بپندارند و در همان لحظه اقدام به خرید کالا یا خدمات مورد نظر کنند. در این مقاله بازاریابی ، تأکید اصلی بر توضیح خریدهای بدون برنامه ریزی است ، به همین دلیل در ادامه به انواع خریدهای بدون برنامه ریزی اشاره خواهد شد.
یک) انگیزه و تمایل آنی به کالا
در این نوع از خرید کردن ، مشتریان بدون برنامه ریزی قبلی اقدام به خرید می کنند. در این نوع خرید ، معمولاً یک انگیزه و تمایل فوری که غالباً به دلیل ویژگیهای برجسته ای که کالای مورد نظر دارد به وجود می آید. این انگیزه ها ممکن است مواردی از قبیل: قیمت مناسب یا پائین کالا ، داشتن ظاهر جذاب کالا و داشتن گزینه های مناسب دیگری باشند که از نظر مشتری جالب و جذاب به نظر می رسند.
دو) نیاز قبلی ولی بدون برنامه
نوع دیگر خریدهای بدون برنامه قبلی از نظر مشاوره بازاریابی به این شکل است که گاهی ممکن است شما با کالایی مواجه شوید که از قبل به آن نیاز داشته اید و در ذهن خود برای خرید آن برنامه ریزی کرده اید ولی برای خرید آن چندان ضرورتی احساس نمی کنید. در این شرایط ، به محض مواجه شدن با آن کالا با شرایط مناسب به فکر خرید آن کالا می افتد و اقدام به خرید آن می کند.
سه) خرید در مواقع استثنایی
این دسته از خرید کردنهای بدون برنامه غالباً شامل آن دسته از خرید هایی می شود که افراد در شرایطی قرار می گیرند که یک موقعیت استثنایی بازاریابی به حساب می آید به عنوان مثال حراجیهایی که در زمانهای به خصوصی مانند نزدیک سال نو یا تغییر فصل دیده می شوند.
چهار) پیشنهاد اطرافیان
گاهی ممکن است خریدهای ناگهانی مشتریان به دلیل اطرافیانشان باشد. تجربه مشاوره بازاریابی و فروش نشان می دهد ممکن است شما با یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود به مرکز خریدی مراجعه کرده باشید و به طور اتفاقی کالایی را ببینید که هیچ اطلاعاتی درباره آن ندارید ولی به محض اینکه دوست شما شروع به تعریف کردن از آن کالا می کند یا تجربه مثبت و رضایت خود را از خرید و مصرف آن کالا در اختیار شما قرار می دهد شما ترغیب به خرید آن کالا می شوید و بدون هیچ برنامه قبلی اقدام به خرید آن کالا می کنید.
بنابراین ، در کل می توان گفت که خریدهای بدون برنامه ریزی شده دلایل مختلفی دارند ولی درصد زیادی از رفتارهای خرید مشتریان را می توانند تشکیل دهند. این دسته از خریدها بویژه در دنیای امروز که شرکتها و برندهای مختلف از روشهای مختلف برای ارائه جذاب کالا و یا ارائه خدمات مناسب استفاده می کنند بیشتر دیده می شود.