انواع شبکه توزیع و پخش Distribution Channels محصولات را می توان در سه طبقه به شرح زیر تقسیم بندی کرد
الف) انواع شبکه توزیع و پخش مربوط به بخش مصرف کنندگان
در این قسمت بخشهای زیر وجود دارند:
1) از تولید به مصرف
یکی از مزایای اصلی این راهکار ، قطع شدن دست واسطه گران و دلالان است. برای این کار می توان از روشهایی مانند مراجعه به محل زندگی افراد ، ارسال محصولات به روش پست کردن و روشهای مشابه استفاده کرد.
2) خرید کردن خرده فروشی های نه چندان کوچک از تولید کنندگان
در این روش ، فروشنده هایی که سطح فروششان کمی بزرگتر از خرده فروشی هاست محصولات را از تولیدکنندگان می خرند و مستقیم به دست خریداران و مشتریان می رسانند.
3) فروش محصولات تولید شده به عمده فروشها
تولیدکنندگان در این روش محصولات خود را به عمده فروشی ها می فروشند تا آنها به دست خرده فروشها برسانند.
4) استفاده از یک دلال و واسطه
گاهی تولید کنندگان ممکن است به جای اینکه محصولات خود را به عمده فروشی ها بفروشند آن را به یک دلال و واسطه بزرگ بفروشند تا از برخی امکانات این واسطه ها در فروش بهره مند شوند.
5) استفاده از واسطه ها برای دسترسی به خرده فروشها
برخی تولید کنندگان از واسطه ها برای فروش کالا و محصولات خود به خرده فروشها استفاده می کنند.
ب) شبکه های پخش و توزیع مربوط به بخش محصولات صنعتی
در این قسمت نیز بخشهای زیر وجود دارد:
1) معامله بی واسطه با مشتری
در این نوع از توزیع کالا ، معمولاً صاحبان صنایع ، تولیدات خود را به صورت مستقیم و بدون هیچ واسطه ای به مشتریان و گروه های هدف خود می فروشند. محصولات صنعتی مانند تولید موتورهای صنعتی و ابزارهایی از این دست می باشد.
2) تولید کنندگان به عنوان عمده فروشان کالای خود
در این نوع از توزیع کالاها ، صاحبان و تولید کنندگان صنعتی ، خودشان اقدام به فروش ابزارها و تجهیزات خرد یا کوچک می کنند. تولید کنندگان مصالح ساخت و ساز ، تجهیزات فنی منزل در این دسته قرار می گیرند.
گاهی ممکن است تولید کنندگانی وجود داشته باشند که در شرکتشان قسمت بازاریابی و فروش کالا ندارند. بنابراین ، در این شرایط این گونه تولید کنندگان معمولاً از واسطه ها برای توزیع و پخش محصولات تولیدی خود استفاده می کنند.
4) واسطه گران توزیعی
برخی واسطه گرها وجود دارند که زمانی که شرکتها قادر به فروش بی واسطه خود به مشتریان نیستند از این واسطه گرها برای توزیع تولیدات خود استفاده می کنند. گاهی ممکن است تقاضای مستقیم به تولید کنندگان از جانب مشتریان کم باشد یا اینکه دسترسی به آنها سخت باشد در این گونه موارد از این واسطه ها استفاده می شود.
ج) انواع شبکه توزیع مربوط به بخش خدمات
از آنجا که کالاهای خدماتی اغلب اوقات به صورت عینی قابل لمس نیستند به همین جهت برای این نوع از کالاها و محصولات دو شبکه توزیعی هست:
1) از تولید به مصرف: مانند خیاطی ، خدمات پزشکی
2) واسطه ها: مانند تبلیغ و تهیه پیامهای تبلیغی ، خدمات بیمه ها و غیره…
خصوصیات یک نظام پخش و توزیع متعادل چیست؟
یک) بهاء هر محصولی باید با احتساب مخارج تولید آن محصول و همچنین دست مزد تولید کنندگان باشد نه اینکه با قیمتی غیر واقعی و بسیار بالا به فروش برسد.
دو) دسترسی آسان مصرف کننده به کالای مورد نیاز
سه) از بین بردن تمامی فرصتها برای افرادی که می خواهند محصولات را در انبارها نگهداری کنند و در زمان مناسب با قیمت بالا بفروشند.
چهار) از بین بردن فرصت برای افرادی که می خواهند به سود کلان و غیر واقعی برسند.
پنج) حتماً باید قیمت کالاها بر روی آنها ثبت شده باشد
شش) تمایز اندک قیمت مغازه ها و سوپر مارکتها با فروشگاه های بزرگ
هفت) به صورت مستمر باید بر قیمتهای فروش نظارت وجود داشته باشد.
هشت) مصرف کننده بتواند به راحتی به کالای مورد نیاز خود دسترسی داشته باشد و در انتخاب آن آزادی عمل داشته باشد.
——————————————————————————————————————————————————————————