سیاست و برنامه صادرات ، فرستادن محصولات و اجناس به مناطق و یا مرزوبوم‌های دیگر به منظور تبادل و تهاتر و یا فروش می‌باشد.

صادرات مبدا شروع ایجاد رابطه و تماس با سایر کشورهاست. تحصیل سود و بهره ارزی در جهت توسعه و پیشرفت اقتصادی کشور از فروش کالاها و یا سرویس‌های خاص به سایر مرز وبوم‌ های مختلف به دست می‌آید  و این امر قادر است در ایجاد تعادل بازرگانی و سوداگری و ایجاد موازنه اقتصادی و مالی مدد و یاری بسیاری به کشور نماید.

شرایط صادرات

نخستین الزام در امر صادرات ، قدرت و توانایی و تسلط تماس و رابطه با افراد و مجموعه‌های تجاری کشورهای بیگانه و برون مرزیست.

• دومین الزام در امر صادرات ، عمل کردن است.
• سومین الزام در امر صادرات ، مبارزه و مسابقه در بازار رقابتی است.
• آخرین الزام در امر صادرات جدیت و پایداری در فعالیت‌های صادراتی می‌باشد.

انواع صادرات

انواع صادرات امکان دارد به دو صورت فقره‌ای و مستمر و پویا انجام گیرد.

صادرات فقره‌ای زمانی صورت می‌گیرد که یک کمپانی و مجموعه تجاری به گونه‌ی انفعالی محصولات اضافی بر استفاده منطقه‌ای و دورن کشوری خویش را به مشتریان برون مرزی در برهه‌ی زمانی متفاوت ، به کشورهای خارجی ارسال می‌نماید.

صادرات مستمر و پویا هنگامی انجام می‌گیرد که یک سازنده و صاحب کارخانه با قصد و نیت مسلم و صریح کالاهای خویش را افزون بر ارائه و فروش در منطقه و درون کشور خود ، آن‌ها را به طور دائمی و بی وقفه به کشورهای برون مرزی هم صادر می‌نماید.

صادرات را از جهت روش انتقال محصولات و سرویس‌های موردنظر به خار از کشور به ۳ نوع صادرات تفکیک می‌نمایند که عبارتند از:

• اولین نوع از انواع صادرات : صادرات قطعی

محصولاتی که به طور کامل و ثابت و معین و بدون هدف بازگشت و عودت دادن اصل آنان به داخل کشور ، به کشورهای خارجی صادر می‌گردند و به در آنجا به فروش می‌روند در این نوع صادرات جای می‌گیرند.در این نوع صادرات برای محصولات و اجناس موردنظر گواهی صادراتی ثابت و مسجل به منظور ارسال صادر می‌گردد.

• دومین نوع از انواع صادرات ؛ صادرات موقت

در این نوع صادرات محصولات و اجناس و سرویس‌های خاص را در جهت ارائه در سالن‌های نمایش و یا به منظور بازسازی و بروزآوری و کامل نمودن به صورت غیردائمی به دیگر کشورهای برون مرزی و بعد از کسب و اتمام حاصل موردنظر به کشور بازگشت و عودت داده می‌شود. برای این گروه از محصولات گواهی صادراتی غیردائمی فرستاده می‌شود.

• سومین نوع صادرات ؛ صادرات مجدد

این صادرات دربرگیرنده صادرات محصولات و سرویس‌های خاص خارجی وارد شده به کشور می‌باشند که بدون خارج سازی از گمرک ، بدون تحول و دگرگونی چشمگیر دوباره به کشورهای خارجی ارسال می‌گردد. برای این دسته از محصولات مجوز صادراتی از نو فرستاده می‌شود.

مزایای صادرات

صادرات محصولات و خدمات سبب می‌گردد کمپانی‌ها و کارخانه‌های سازنده درون کشوری ، مرغوبیت  محصولات خود را هماهنگ با معیارهای بین المللی ارتقا دهند. صادرات باعث ایجاد موقعیت‌های کاری تازه ، پیشرفت و اعتبار اقتصادی ، به وجود آمدن سود و بهره مالیاتی برای کشور می‌گردد. یکی از با اهمیت‌ترین مزایای صادرات برای فرد صادرکننده رشد و فزونی حجم پول تجارت او خواهد بود.

صادرات همچنین خسارت‌های متاثر از افت و کسری درخواست‌ها و سفارشات داخلی را کمتر می‌نماید و بخش‌ها و گنجایش‌های استفاده نشده فرآوری و تولیدی را مورد استفاده قرار می‌دهد. از جمله مزایای صادرات قادر است محدوده تماس و رابطه بین المللی را وسیع نماید و استنباط ثابت و خوبتری از بازارهای بین المللی حاصل نماید. ساخت محصولات باکیفیت احتیاج به پرسنل و کارکنانی بامهارت و باتخصص دارد. پیشرفت تجربه و قدرت و دانش پرسنل و کارمندان مجموعه تجاری از فایده‌های دیگر امر صادرات برای شرکت‌ها و کارخانه‌ها و مجموعه‌های تولیدیست.

معایب صادرات

به وجود آمدن مسائل و گرفتاری‌هایی در چارچوب ساخت محصولات و سرویس‌های خاص برای کمپانی‌ها و کارخانه‌های خرد و یا میانه در بازارهای برون مرزی به سبب تمایزات گفتاری ، فرهنگی ، عدم آگاهی از کلیات تجارت. از جمله معایب صادرات درگیر شدن  کشمکش‌های مدیریت مالی مجموعه به سبب تغییرات ارزش تبادلات در روند پروژه‌های صادراتی. هرچند برخورداری از الگوها و طرح‌ها و رایزنی‌های حرفه‌ای مالی در این خصوص این خطرات را کاهش خواهد داد.

مراحل صادرات

• اولین مرحله صادرات ؛ بازاریابی و مارکتینگ: این مرحله عبارت است از شناسایی و اطلاع از بازارهای برون مرزی و شیوه‌های راهیابی و ورود به این بازارها ، پیوستن و مشارکت در نمایشگاه‌های برون مرزی و جهانی ، ارتباط با مشاوران بازرگانی در قنسولگری و به علاوه تحقیق و پرسش از بنگاه‌ها و تشکیلات خارجی و مجموعه‌های که در این باره سرویس عرضه می‌نمایند ، مقدور می‌باشد. علاوه بر این اطلاع و شناخت از محصولات و خدمات دیگر رقبا و نرخ آنان در بازار هدف و بهره‌گیری از استراتژی‌های تبلیغی در جهت آگهی و شناساندن محصولات تاثیر بسیار پراهمیتی در توفیق و شهرت یک صادرکننده کالا خواهد داشت.
• دومین مرحله صادرات تحصیل پروانه و گوهی ارسال: امروزه در جهت فرستادن و ارسال بیشتر اجناس و محصولات احتیاجی به پروانه صادراتی نمی‌باشد و تنها برای محصولات ویژه‌ای پروانه و گواهی طبع و نشر می‌یابد.
• سومین مرحله از مراحل صادرات ؛ مشخص نمودن نرخ صادراتی: ارسال کننده می‌بایست در جهت مشخص نمودن نرخ محصولات و اقلام صادراتی به کمیته و انجمن قیمت گذاری رجوع نماید. بعد از مشخص شدن نرخ صادراتی ، ارسال کننده موظف و متعهد می‌باشد که برابر نرخ‌های مشخص شده ارز به بانک مرکزی عرضه کند.
• چهارمین مرحله صادرات ؛ ارسال پیش فاکتور: ارسال کننده می‌بایست پیش فاکتورهایی را که شامل خصوصیات اجناس و محصولات و عرضه کننده آن‌ها را برای مشتریان مورد نظر بفرستد.
• پنجمین مرحله ؛ آماده سازی ، تجهیز و بسته بندی: ارسال کننده در این فاز می‌بایست اجناس و محصولات را آماده و برحسب موافقت انجام شده جعبه بندی و باربندی نماید.
• ششمین مرحله از مراحل صادرات حرفه ای ؛ اخذ مجوز وارسی محصول: این مجوز که غالباً در باب تقاضای مشتری می‌باشد و به وسیله بنیادهایی که مورد پذیرش و موافقت صادرکننده و خریدار می‌باشد انجام و نوشته می‌شود.
• هفتمین مرحله از اصول صادرات ؛ صدور صورت حساب و کسب مجوز مبدا: ارسال کننده در این گام می‌بایست صورت حساب فروش محصول خویس را صادر نماید و به تصویب اتاق بازرگانی منطقه تسلیم نماید. اتاق بازرگانی مجوز و پروانه مبدا محصولات موردنظر را ارسال می‌کند.
• هشتمین اصل در مراحل صادرات ؛ واگذاری تعهد ارزی: ارسال کننده کالا با عرضه اسناد و گواهی نامه‌های ضروری من جمله نرخ تصویب شده کمیته و انجمن قیمت گذاری ، می‌بایست تعهد ارزی به بانک تسلیم نماید. امروزه که الزامات ارسال کالا آسان‌تر گشته است به ازای تعهد ارزی ، ارسال کننده یک برگه پیمان ارزی از بانک اخذ می‌نماید و بعد از تایید آن ، متضمن عودت دادن ارز به دست آمده از ارسال کالاها می‌شود.
• نهمین مرحله از مراحل آموزش صادرات ؛ بستن کنترات انتقال محموله و بیمه محصولات: ارسال کننده با یکی از کمپانی‌ها و موسسات موثق انتقل و بارگذاری جهانی کنترات انتقال و جابه‌جایی را تایید می‌نماید و علاوه بر این محصولات و اجناس را تا وارد شدن به ایستگاه و بندر اصلی موردنظر ضمانت و بیمه خواهد نمود.
• دهمین مرحله از مراحل آموزش صادرات ؛ اعلام محصول به گمرک: در این فاز محصول به گمرک انتقال می‌یابد و مجوز و تاییدیه صادراتی ترتیب و به گمرک عرضه می‌شود. بعد از بررسی محصولات و مهر و موم نمودن جعبه‌ها گواهی صادراتی دریافت می‌شود.
• یازدهمین مرحله از مراحل صادرات ؛ ارسال اجناس و محصولات: ارسال کننده گواهی صادراتی را به موسسه انتقال دهنده و بازگذاری می‌سپارد و کمپانی نام برده بر طبق آن سندی که در آن نوع کالا و وزن و مشخصات گیرنده و فرستنده کالا در آن درج شده را تایید و محصول و اجناس را از گمرک به منطقه و کشور موردنظر جابه‌جا و انتقال می‌دهد.
• آخرین مرحله از مراحل صادرات ؛ تصدیق صدور: در صورتی که محصول به طیق افتتاح اعتبار اسنادی صدور گردد ، ارسال کننده قادر است با عرضه مدارک انتقال و جابه‌جایی به بانک مربوطه رجوع نماید و برابر ریالی وجه و پول ارزی افتتاح گردیده را به قیمت مشخص شده اخذ و مجوز واریزنامه دریافت کند. ولی در صورتی که به روش ودیعه قصد داشته باشد آن را صادر نماید ، ارسال کننده محصولات خویش را به مقصدهای مربوطه انتقال می‌دهد و در زمان مشخص شده می‌فروشد و ارز بدست آمده از فروش را به بانک عودت می‌دهد و مجوز واریزنامه اخذ می‌نماید.

نتیجه گیری در مورد صادرات 

در صورتی که قصد دارید در امر صادرات پیروز شوید توصیه می‌شود اقدام به صادرات محصولات و خدماتی نمایید که در آن قدرت و توانایی و امکانات لازم را دارید. همچنین بهتر است به بازاری راه یابید که با آن آشنایی و از آن اطلاعات و آگاهی لازم را دارید یا لا اقل چندبار به آن مناطق سفر کرده‌اید. شناخت تقریبی از فرهنگ و گفتار و شکل و چارچوب بازار آن مناطق مدد و یاری عظیمی در امر صادرات به صادرکننده خواهد نمود. در فعالیت‌های صادراتی صادر کننده می‌بایست تدابیر و سیاست‌های ویژه را برای تمام فازها و گام‌های صادرات مشخص و از هم تفکیک نماید و با برنامه پیش برود.