طراحی سناریو موضوعی است که برای کلیه شرکت ها چه دولتی و چه غیر دولتی، با توجه به نیاز آن ها مبنی بر آینده نگری و پیش بینی آینده دنبال می شود.

هنگامی که برای شرکت ها فرآیند طراحی سناریو انجام شده باشد آن ها می توانند برای رویارویی با هر فرصت و تهدید خود را آماده بدانند . جهت موضوعات احتمالی که بر سر راه شرکت ها وجود دارد آن ها نیاز به دید و یا حتی شناختی از آینده دارند که در طراحی سناریو آن ها لحاظ می گردد ، یعنی به محض وقوع اتفاق جدید ، چنانچه نیاز به تغییر رویه باشد آن ها می توانند با توجه به سناریو سازمان خود تغییر رویه دهند.

طبق تاریخ روند تجارت در دنیا بسیاری از شرکت ها در مقاطع زمانی خاصی با موفقیت های بسیار چشم گیری فعالیت می کردند، آن ها مطابق تکنولوژی روز زمان خود، به تولید محصولات می پرداختند، اما پس از تغییر نتوانستند خود را با شرایط و تکنولوژی های جدید تطبیق دهند و بعد از گذشت چند سال به دلیل عدم ایجاد تغییرات با توجه به تغییرات دنیا و دنبال کردن رویه های قدیمی در سازمان خود دچار شکست های غیر قابل جبرانی شده اند، به بیانی دیگر اجرایی نمودن دستورالعمل های تکراری نتیجه مثبتی به همراه نخواهد داشت ، و برعکس باید با توجه به شرایط تمامی آن ها به شیوه ای نرم تغییر کنند.

همان طور که می دانید کلیه سازمان ها و شرکت ها با گذشته تفاوت های بسیار زیادی دارند و حتی ابعاد آن ها بسیار بزرگ تر شده است و تمامی کارهایی که در حال حاضر انجام می شود، تاثیر بسیار زیادی در رقم زدن آینده دارند. هر مشکلی که پیش می آید حاصل از تفکرات گذشته و تحلیل های جمعی قدیمی می باشد و اگر آن ها حل نشود ، در آینده نیز تمامی آن ها وجود خواهند داشت ؛ بنابراین باید بدانیم با مشکلات تجاری از دیدی فراتر از صاحبان مشاغل و کارمندان سازمان نگاه کرده و آن ها را بر طرف کنیم.

نیاز به تفکر یکپارچه مبنی بر طراحی سناریو و اجرای آن در کل سازمان غیر قابل انکار می باشد . در واقع طراحی سناریو در سازمان ها موجب ایجاد آینده ای با مسیر هایی متفاوت و زمان صرف شده با نگرش های مختلف در راستای آینده پژوهی به صورت فعال نگه می دارد ، افراد فعال در بخش های مختلف چارت سازمانی روشی برای تجمیع نظرات خواهند داشت که ممکن است عده ای از مخالفان بحث های سازمانی را با یکدیگر موافق سازد. طراحی سناریو موجب می شود تا دیدگاه های متفاوت در هر سازمان با استفاده از استراتژی محاوره ای به چشم انداز یکسان تبدیل شود و به بیان ساده تر طراحی سناریو موجب جلوگیری از چندپارگی افکار خواهد شد.

یکی دیگر از انواع طراحی سناریو ، طراحی سناریو ی منطق شهودی می باشد ، با استفاده این نوع سناریو شرکت ها می توانند بر ساکن شدن استراتژی و برنامه ریزی سازمان خود غلبه کنند زیرا در این نوع طراحی سناریو ثابت شده است که احتمالا چشم اندازهای مدیران و به تبع آن مسیرهای انتخابی برای رسیدن به این چشم اندازها اشتباه از آب در می آیند. طراحی سناریو در سازمان ها باعث هم سو شدن استراتژی های سازمان با وضعیت دنیای اطراف می شود، به بیان ساده تر استفاده از سناریو در سازمان ها موجب نگرش مثبت و ایجاد استراتژی های مناسب برای آینده خواهد شد .

یکی دیگر از انواع سناریو ها ، سناریو های چندگانه می باشد. این نوع سناریو برگرفته از آینده نگری قابل باوری است ، که کل آن به آیتم های مجذا قابل بخش بندی است، اما شایان ذکر است که احتمال وقوع هر کدام از آیتم های سناریو به صورت جداگانه بسیار کم است ، اما گروهی از این آیتم ها را می توان به شیوه ای در کنار هم قرار داد که از میزان احتمال عدم وقوع آن کاسته شود ، در واقع این آیتم ها روی مرز یک چند وجهی وقوع و عدم وقوع قرار می گیرند. با استفاده از طراحی سناریو های چندگانه می توان تصویر از آینده را ترسیم نمود ، همچنین با استفاده از سناریوی طراحی شده می توان برنامه استراتژیک مناسبی را برای سازمان تدوین کرد.

البته هرگز فراموش نکنید ، سناریوی برای یک سازمان ارزشمند است که با هدف برنامه ریزی بازاریابی و استراتژی سازمانی و قضاوت صحیح طراحی شود ،اما اصولا قضاوت های عددی ثبت نمی شوند که بعدا قابل اسناد باشند و به همین دلیل احتمالا برای مخطبان مفهوم یک تصمیم مخفی شده در مکانی غیر قابل دسترس را خواهد داشت ، علاوه بر این موضوع چیز دیگری که جزءلاینفک قضاوت های عددی می باشد این است که پیش بینی و قضاوت آینده عملی قابل انجام و مفید تلقی می شود ، این در حالی است که در فرآیند طراحی سناریو آنچه که صورت می پذیرد یافتن احتمالات غیر قطعی در خصوص آینده که احتمال وقوع آن ها زیاد باشد، و طراحی برنامه ریزی بازاریابی و استراتژی های مبتنی بر آن است

لازم به ذکر است تفکر در خصوص آینده بر پایه سناریو ارتباط میان آیتم های زیر را بررسی می نماید.

۱- عدم وجود قطع یقین در آینده (همه چیز احتمالی است و قطعیت ندارد)

۲- توجه به موارد قابل پیش بینی مثل عامل های جمعیتی

۳- نحوه عملکرد افراد ذی نفع در آینده (افرادی که تمایل به محافظت از منافع خویش دارند)

مقاله مرتبط : 

سناریو بازاریابی و مدیریت بر بازار بر اساس سناریو بازاریابی