ممیزی بازاریابی چیست ؟ تنها در جایی مفهوم خواهد داشت که هیچ خبری از رقبا نباشد. پژوهشی درسال ۱۳۹۲ انجام شده جهت اینکه چرا بعضی از کسب وکارها در طی فعالیت خود در قیاس با رقبا دچار نزول فروش شده اند. این تحقیقات فقط یک نتیجه مهم به همراه داشت آن هم عدم وجود برنامه بازاریابی و عدم انجام بازاریابی علمی در این شرکتها
وظیفه اصلی بازاریان حرفه ای که کار تخصصی خود را بصورت علمی انجام می دهند هم پیش گرفتن روش های مناسب فروش و توزیع و هم هماهنگ کردن تمام منابع اعم از مالی، اداری، انسانی و فنی برای به سود رسانی هر چه بیشتر شرکت می باشد، برعهده دارد. امروز در بازار تنوع محصولات و انواع برندها بصورت چشم گیری وجود دارد و مشتریان در بازار از یک نوع محصول گزینه های انتخابی بسیار زیادی را خواهند داشت و با توجه به فعالیت های برند سازی که در هر صنعت انجام شده برندها برای محصولاتشان رقابت بسیار سختی در بازار پیش رو دارند.
برندها با استفاده از روش های گوناگون رقابتی و بازاریابی تلاش می کنند تا سهمی را که از بازار دارند را افزایش دهند. به همین جهت به سمت استراتژی های رقابتی و بازاریابی می روند تا به این مهم هر چه زوتر دست پیدا کنند. این استراتژی ها از انواع استراتژی های متمرکز هستند مثل: استراتژی وجه تمایزها، استراتژی مدیریت در هزینه و … .
باید بدانید که یک برنامه ریزی مناسب استراتژی بازاریابی به همراه تجزیه و تحلیل از خود شرکت، رقبا آن شرکت و کسب و کار ، بازار مشتریان و ….به خوبی انجام می پذیرد و برای شروع یک برنامه ریزی مناسب استراتژی بازاریابی باید به صورت شفاف مشخص شود اوضاع شرکت به لحاظ عملکرد بازاریابی تاکنون به چه صورتی بوده است. و لازم به ذکر است که برای دست یافتن به این شناخت شفاف از وضعیت بازاریابی شرکت تنها ممیزی بازاریابی می تواند یاری رساند. وظیفه ممیزی بازاریابی ارزیابی کاملی از عملکرد بازاریابی شرکت می باشد. به همین دلیل است که چنانچه غیرجانبدارانه ندانیم در چه وضعیتی قرار داریم، هیچ فرقی ندارد با استفاده از کدام تکنیک استراتژی بازاریابی و یا غیر به سمت هدف برویم و این تکنیک بازاریابی به ما نشان می دهد که در کجای بازار رقابت قرار داریم و استراتژی های لازم برای رسیدن به هدف سازمانی که کسب سود و افزایش سهم بازار است را شفاف می سازد. آنها با استفاده از مصاحبه با مدیران ارشد و میانی می توانند برای شرکت ممیزی بازاریابی را انجام دهند. در این مصاحبه سوالاتی پرسیدده می شود که در زیر به صورت خلاصه آمده است، پاسخ های که از این سوالات از سمت مدیران دریافت می شود داده های ورودی برای عملیات و برنامه بازاریابی شرکت استفاده خواهد شد.
این سوالات در چند دسته قرار می گیرند ؛ ممیزی بازاریابی چیست ؟
- شناختن عناصر محیطی جهت ممیزی بازاریابی :
شناختن عناصر محیطی مثل روند و تحولات جمعیت شناختی چه مزیتی برای شرکت به همراه خواهد داشت؟
تغییرات اساسی اجتماعی و سیاسی در مقدار درآمد و سطح قیمت ها چه تاثیراتی بر روی شرکت دارد؟
جایگزین اصلی در بین برندها برای محصولات شما کدام برند است؟
آیا در بین قوانین موجود قانونی وجود دارد که بر روی تاکتیک ها بازاریابی شما تاثیر گذار باشد و اگر وجود دارد آن قانون کدام است؟
آیا می توان با اعمال تغییراتی در سبک زندگی مصرف کنندگان و ارزش های شرکت تغییری بر فروش هرچه بیشتر محصولات و خدمات شرکت ایجاد کرد؟
آیا می دانید رشد و توزیع جغرافیایی بازار و سودآوری چه تاثیراتی بر روی شرکت خواهد داشت؟
آیا رقبای اصلی شرکت را می شناسید؟
آیا سهم بازار هر یک از رقبای خود را می دانید؟
آیا اطلاعاتی در خصوص دسترسی به مواد اولیه اساسی مصرفی در تولید، دارید؟
- ترفند های بازاریابی
آیا هدف های بازاریابی شرکت به صورت شفاف برنامه ریزی شده اند؟
آیا هدف های بازاریابی شرکت با نگاه به موقعیت های رقابتی، منابع و فرصت های شرکت، به درستی برنامه ریزی شده اند؟
آیا بررسی کرده اید که نیروهای انسانی شرکت شما برای به انجام رساندن برنامه های بازاریابی، تا چه اندازه متخصص هستند؟
آیا استراتژی بازاریابی که نوشته اید هدفمند و منطقی است؟ و اگر هدفمند است به سمت کدام یک از اهداف سازمانی شما می رود؟
- ساختمان بازاریابی
آیا تا بحال تحقیق کرده اید که رابطه خوبی میان مدیران بازاریابی و مدیران فروش شرکت شما هست یا خیر؟
مدیران بازاریابی تا چه اندازه در خصوص فعالیت هایی که جهت رضایت مشتری انجام می شود، موفق بوده اند؟
آیا در بخش های گوناگون بازاریابی گروه هایی آموزشی ایجاد شده اند و اگر ایجاد شده اند تا چه اندازه موفق بوده اند ؟
آیا مدیران اصلی سازمان به اندازه کافی از نتایج تحقیقات بازاریابی برای ایجاد سیستم های بازاریابی استفاده کرده اند ؟
آیا در شرکت شما نظام برنامه ریزی بازاریابی کارآمد بوده است؟
آیا تحقیقات بازار و سیستم های بازاریابی پیش بینی فروش و توان مالی مصرف کنندگان بازار را به خوبی انجام داده اند؟
آیا روش ها و تکنینک های نظارت و کنترل انجام اهداف برنامه سالانه به خوبی پی گیری می شود؟
آیا شرکت پیش از وارد کردن محصول جدیدی به بازار، بازار و کالا را در خصوص کشش ورود کالای جدید امتحان می نماید؟
- مزایای استفاده از ممیزی بازاریابی چیست
سود حاصل از هریک از کالاهای تولیدی شرکت در بازار ،ناحیه ها و مجاری توزیع محصولات مختلف برای شرکت چقدر است؟
شرکت باید چه قسمت هایی از کارکرد خود را گسترش، محدود و یا قطع نماید؟
چه تحلیلی در خصوص نتیجه های مستقیم و غیر مستقیم در دراز مدت و کوتاه مدت، انجام اقدامات دارید؟
- آیا اهداف استراتژی های تهیه شده مدیران بازاریابی جهت خط تولید محصولات را می شناسید؟
به نظر شما این هدف گذاری ها منطقی است؟
به نظر شما خط تولید موجود این اهداف را تامین می کند؟
نظر مشتریان شما درباره مقایسه میزان کیفیت و قیمت محصولات چیست؟
آیا برای فروش هدف گذاری کرده اید؟ و اگر کرده اید این اهداف کدامند؟
آیا برای تبلیغات شرکت هدف گذاری کرده اید؟ و اگر کرده اید این اهداف کدامند؟
به نظر شما این نوع هدف گذاری منطقی است؟
آیا می توانید محصول جدید را برای تولیدات جدید ارائه نمایید؟
باید بدانید که ممیزی بازاریابی تحقیقاتی در خصوص شیوه زندگی مصرف کنندگان، فراز و فرود های بازار، برنامه های رقبا، نحوه عملکرد کانال های توزیع و واسطه های آنها، قابلیت اعتماد تامین کنندگان و … را کاملا انجام می دهد.